Hepimiz zaman zaman kendimizi keyifsiz, mutsuz ya da enerjisiz hissedebiliriz. Hayatın doğal akışı içinde yaşanan hayal kırıklıkları, kayıplar, stresli dönemler bu tür ruh halleri yaratabilir. Ancak bu duyguların varlığı her zaman depresyon yaşadığımız anlamına gelmez. Depresif ruh hali, çoğunlukla geçici, yaşamsal olaylara bağlı ve kişinin işlevselliğini büyük ölçüde etkilemeyen bir durumdur. Beklenilen bir sınav sonucunun kötü gelmesi ya da bir iş görüşmesinin olumsuz geçmesi, havanın kapalı olması, sosyal çevre ile yaşanan tartışmalardan sonra üzgün hissetmek bu durumlara örnek olarak sayılabilir.

Depresyon ise süreklilik gösteren, kişinin yaşam kalitesini ciddi ölçüde düşüren ve profesyonel destek gerektiren bir ruh sağlığı sorunudur. Psikiyatride majör depresif bozukluk olarak tanımlanır ve tanı konabilmesi için belirtilerin en az iki hafta boyunca, günün büyük kısmında ve neredeyse her gün devam etmesi gerekir. Depresyon; yalnızca üzgün hissetmekle sınırlı değildir. Umutsuzluk, ilgi kaybı, enerji düşüklüğü, uyku ve iştahta değişiklikler, değersizlik düşünceleri, dikkat dağınıklığı ve hatta yaşamı sonlandırma düşünceleri gibi birçok belirtiyle kendini gösterebilir.

Depresyonun en ayırt edici özelliği, kişinin günlük işlevselliğini bozmasıdır. İşe gitmekte zorlanmak, sevdikleriyle ilişki kuramamak, kişisel bakımını ihmal etmek ya da eskiden keyif veren aktivitelerden hiçbir haz alamamak gibi durumlar buna örnek gösterilebilir. Ayrıca bu durum yalnızca psikolojik değil, fizyolojik etkiler de yaratabilir. Sürekli yorgunluk, baş ağrıları, sindirim problemleri gibi bedensel şikayetler de depresyona eşlik edebilir.

Depresyonun nedenleri karmaşıktır. Genetik yatkınlık, nörotransmitter düzeylerindeki dengesizlikler, geçmiş travmalar, uzun süren stres, kayıplar ve sosyal destek eksikliği gibi birçok faktör depresyon riskini artırabilir. Tedavisinde ise bilişsel davranışçı terapi (BDT), ilaç tedavisi, yaşam tarzı değişiklikleri ve gerektiğinde diğer terapi yaklaşımları birlikte ele alınabilir.

Sonuç olarak, her üzgün hissettiğimizde depresyonda olmayabiliriz. Ancak bu ruh hali sürekli hale geliyorsa, günlük yaşamımızı etkiliyorsa ve kendi başımıza başa çıkmakta zorlanıyorsak, profesyonel destek almak önemlidir. Unutmayın: Zihinsel sağlığımız da beden sağlığımız kadar değerlidir. 

Uzman Psikolog Sevim Erol